“Fungus” ქართული სახელოვნებო სცენისათვის ახალ ესთეტიკასთან დაკავშირებული უნიკალური პროექტია, რომელიც ბევრ შემოქმედებითად მოაზროვნე ადამიანს აერთიანებს. მიუხედავად იმისა, რომ პროექტი ფართო მასებისათვის სულ ცოტა ხნის წინ გახდა ცნობილი,”Fungus” უკვე არა ერთ ადამიანს უღვივებს ინტერესს მისი საქმიანობის შესახებ.
წარმოგიდგენთ ინტერვიუს პროექტის კურატორებთან - უტა ბექაიასა და დავით აფაქიძესთან, რომლებიც Hammock Magazine-ს პროექტის შესახებ ვრცლად ესაუბრნენ.
დავით აფაქიძე
ვინ არის პროექტის იდეის ავტორი და როგორ შეიქმნა “Fungus”?
დავით აფაქიძე: ”Fungus-ის” შექმნის ინიციატივა უტას ეკუთვნის, რომელმაც თავისი იდეა ბევრ ადამიანს გაუზიარა. მათ შორის, მეც. თუმცა თავიდან ეს იდეა დაკავშირებული იყო არა პროექტის შექმნასთან, არამედ გამოფენის მოწყობასთან, რომელიც მერსედეს-ბენცის მოდის კვირეულის ფარგლებში კოკა-კოლას ყოფილ ქარხანაში უნდა გამართულიყო. ცოტა ხანში უტამ კურატორობა შემომთავაზა, შემდეგ გუნდში კურატორად მარიკო ჭანტურიაც შემოგვიერთდა. ალბათ, “Fungus” ბევრჯერ განახლდება და ამ ჯგუფს დაემატებიან არა მხოლოდ ის ადამიანები, რომლებიც არტისტებად არიან ცნობილნი, არამედ ასევე შემოქმედებითად მოაზროვნე ე.წ. creative minder-ები.
“Fungus-ის” ერთ-ერთი მთავარი მახასიათებელიც სწორედ ის არის, რომ იგი ერთმანეთისაგან განსხვავებული ადამიანებითაა დაკომპლექტებული და ამ კუთხით არსებულ მრავალხმიანობას მნიშვნელოვანი დატვირთვა ენიჭება. მართალია, ჯერჯერობით ძალიან პატარა ჯგუფი ვართ, თუმცა ჩვენი ურთიერთგანსხვავებულობის ნიადაგზე მუდმივი დებატებიც გვაქვს და ყოველთვის ვცდილობთ, რომ კონსესუსამდე მივიდეთ. ვფიქრობ, “Fungus-ის” შექმნის იდეა გაჩნდა იმიტომ, რომ საქართველო ისეთი პლატფორმების ნაკლებობას განიცდის, რომლებიც ქვიარ არტისტებისათვის უნდა იყოს განკუთვნილი და იმუშავებს იმ ესთეტიკაზე, რომელზე მუშაობასაც ჩვენ ვაპირებთ.
უტა ბექაია
უტა, რატომ სახელი “Fungus” და რას აღნიშნავს ის?
უტა ბექაია: “Fungus-ში” ობის სოკო იგულისხმება. ობი ბნელ ადგილებში ვრცელდება, რაც სიმბოლურად იმ ქვიარ სუბკულტურას უკავშირდება, რომელიც საქართველოში არსებობს. ბნელი ადგილები ობისათვის თავშესაფარია და რადგანაც ასეთ ადგილებში თავს დაცულად გრძნობს, იქ თავისუფლად არსებობის შანსიც ეძლევა. ჩვენი მიზანიც სწორედ ამ გარემოების ხაზგასმა იყო. აქედან გამომდინარე, პროექტს “Fungus” დაერქვა, რომლის კონცეფციის ჩამოყალიბებაზე დათომ და მარიკომ იმუშავეს.
ლევაუ შველიძე
დავით, როგორ დაიწერა “Fungus-ის” მანიფესტი?
მოდერნისტულ ხელოვნებაში მანიფესტები აქტიურად იწერებოდა, რაც ყოველი მნიშვნელოვანი სახელოვნებო მოძრაობის უცვლელი თანამდევი იყო. ვფიქრობ, ჩვენი წამოწყებაც მნიშვნელოვან მიზნებს ემსახურება, რაც არა მხოლოდ საქართველოსათვის, არამედ ჩვენი რეგიონისთვისაც ახალ ესთეტიკასთანაა დაკავშირებული. ჩვენი პლატფორმა არ წარმოადგენს დისტანციურ ერთეულს. იგი იმდენად მულტიფუნქციურია, რომ შეიძლება, ამავდროულად, კულტურულ ანთროპოლოგიასთანაც დავაკავშიროთ, რადგან პლატფორმა, პირველ რიგში, ადამიანის კვლევას ემსახურება. ამიტომაც კარგია, რომ “Fungus-ისათვის” მანიფესტი შეიქმნა.
აკა ფროდიაშვილი
“Fungus-ის” მანიფესტი პათეტიკურობასთან ერთად ირონიულ ელემენტებსაც უყრის თავს. მაგალითისათვის, თუ მოდერნისტულ მანიფესტებს გავიხსენებთ, მათში არსებული რიგი განცხადებებისა ზოგჯერ აბსურდული იყო. დადაიზმის მანიფესტი თავიდან ბოლომდე აბსურდია, მაგრამ ასევე ძალიან პათეტიკურიც. ჩვენი მანიფესტიც დაახლოებით ასეთ ხასიათს ატარებს.
ძალიან დიდი ხნის განმავლობაში ვფიქრობდით “Fungus-ის” კონცეფციაზე, რადგან ჩვენთვის ძნელი იყო სოციალურ თემებს შევხებოდით, მიუხედავად იმისა, რომ ეს ჩვენს მთავარ ინტერესს წარმოადგენდა.
მანიფესტის დაწერით კი ყველაზე ოპტიმალური გზა გამოვნახეთ, რადგან შევძელით, რომ ჩვენი სურვილი მხატვრულად გამოგვეხატა. დღეს ვამბობთ, რომ ჩვენს თავს კონტრ-კულტურას ვადარებთ. ეს ნიშნავს იმას, რომ ვახდენთ დესტრუქციას ზუსტად ისე, როგორც სოკო იმ პურზე, რომელსაც ობი ედება. შესაბამისად, პური რადიკალურად იცვლება და მისგან რაღაც ახალი იქმნება. ჩვენი არტ პლატფორმაც სწორედ მსგავსი კონცეფციის მატარებელია, რომელიც ჩვენ გარშემო არსებული კულტურით საზრდოობს და რომლის დესტრუქციისკენაც მივიწრაფვით. ჩვენი სათქმელი მანიფესტმა ზუსტად და ლაკონიურად ასახა.
უტა, ვინ არიან “Fungus-ის” წევრები, რა აერთიანებთ მათ და რა თემებზე მუშაობენ ისინი ერთობლივად?
უტა ბექაია: “Fungus”, რომელიც თავიდან გამოფენად იყო ჩაფიქრებული და დღეს პროექტის სახით ფორმირდა, ისეთ ადამიანებს აერთიანებს, რომლებიც თვითგამოხატვის თვალსაზრისით სოციალურ კონტექსტებს ვერ ერგებიან. ჩვენ შევეცადეთ შეგვექმნა ისეთი პლატფორმა, რომელიც სხვადასხვა ადამიანს ხმის ამაღლების საშუალებას მისცემდა. არ არის საჭირო “Fungus-ის” წევრი თავს არტისტად თვლიდეს, რადგან რეალურად “Fungus” არტისტული თვითგამოხატვის პლატფორმაა, სადაც ადამიანები საკუთარ სათქმელს სხვადასხვა არტისტულ ფორმაში წარმოადგენენ.
ამ პლატფორმის მთავარ წევრებად მოვიაზრებით მე, დავით აფაქიძე, ლევან მინდიაშვილი და მარიკო ჭანტურია. ჩვენ კურატორთა ჯგუფი ვართ და ამ პროექტზე აქტიურად ვმუშაობთ. არტისტები ძალიან ბევრნი არიან და გამიჭირდება ყველას ჩამოთვლა. ამას ისიც ემატება, რომ ისინი მუდმივად იცვლებიან. პროექტს ახალი ადამიანები ემატებიან, აკლდებიან... მოკლედ რომ ვთქვა, “Fungus” წევრების თვალსაზრისით მუდმივად განიცდის ცვლილებას. სინამდვილეში, პროექტზე მუშაობას ახლა ვიწყებთ და დეკემბერში მისი პირველი პრეზენტაცია გვექნება.
თემები, რომლებიც პროექტის ფარგლებში წინ გვაქვს წამოწეული, ძალიან ბევრ საკითხს მოიცავს, ეს იქნება პოლიტიკური, სოციალური თუ სპირიტუალური, რაც ძალიან საინტერესოა. ამ ყველაფრის იდეა ნგრევის კონცეფციიდან მომდინარეობს და პირადად ჩემთვის, ეს ყველაფერი პატრიარქალური სისტემის ნგრევას ნიშნავს. ჩვენ ყოველთვის აღვნიშნავთ იმას, რომ გვსურს ამ პროექტში მონაწილეობა მიიღონ არა მხოლოდ ქართველებმა, არამედ კავკასიის ქვეყნებში მცხოვრებმა ქვიარ ქოლგის ქვეშ გაერთიანებულმა პირებმაც. თუნდაც აფხაზეთიდან, ოსეთიდან, აზერბაიჯანიდან, სომხეთიდან, თურქეთიდან და ა.შ. ამ შემთხვევაში მხედველობაში მაქვს ჩვენი ქვეყნის საზღვრებთან მცხოვრები ადამიანები, რაც ვფიქრობ, ძალიან მნიშვნელოვანი და საინტერესო მოვლენა იქნება.
დღევანდელი რეალობაც სწორედ პატრიარქალური დესტრუქციული სისტემის ნაყოფია. ვგულისხმობ პატარა ქვეყნებს, რომლებიც ერთმანეთს სინამდვილეში უმიზეზოდ ემტერებიან. ჩვენ ვმუშაობთ იმაზე, რომ პლატფორმა არა მხოლოდ სპეციფიკურად ქართული, არამედ მთლიანად ჩვენს რეგიონზე იყოს კონცენტრირებული.
ლუკა ბიჭიკაშვილი
სად შეიძლება დაინტერესებულმა პირებმა Fungus-ის ფარგლებში შესრულებული ნამუშევრები იხილონ?
უტა ბექაია: დღევანდელი მდგომარეობიდან გამომდინარე, გადავწყვიტეთ, რომ პროექტის ფარგლებში ონლაინგამოფენები მოვაწყოთ. ჩვენი ოფიციალური ინსტაგრამის გვერდის (IG - projectfungus) საშუალებით სხვადასხვა თემაზე სხვადასხვა არტისტის ნაუშევრებს გამოვაქვეყნებთ, რომლებიც ჩვენს ფორმატთან იქნება თავსებადი. გადავწყვიტეთ, რომ პირველი თემა ყოფილიყო საკვები, ხოლო მეორე - შიმშილი. აქ საინტერესო ალბათ ის არის, რომ ორ ურთიერთსაწინააღმდეგო თემაზე ვმუშაობთ, რაც, თავის მხრივ, ბინარულ სისტემას უკავშირდება და რომლის არსებობასაც ჩვენ ვეწინააღმდეგებით. დასაწყისში ექვსი ადამიანით შემოვიფარგლებით, რომლებიც თავიანთ ნამუშევრებს შემოგვთავაზებენ. ესენი არიან - დავით აფაქიძე, გიორგი ნებიერიძე, ნაჯა ორაშვილი, ნიკოლას მამარდაშვილი, ლაშა ყაბანაშვილი და ნატალია რაიზერი. პირველი ნამუშევარი ჩვენს ინსტაგრამგვერდზე 5 დეკემბერს გამოქვეყნდება.
GOD ERA
რამდენად განიცდის ქართული რეალობა “Fungus-ის” მსგავსი პროექტების არსებობის საჭიროებას?
დავით აფაქიძე: დღევანდელი რეალობა რომ განვიხილოთ, ქართული ხელოვნება ძირითადად დეკორატიულია, რაც კომპლიმენტი ნამდვილად არ არის. შეიძლება ითქვას, რომ დღეს იგი ძირითადად ევროპულ ესთეტიკას ატარებს. სწორედ ამიტომ, ჩემი აზრით, “Fungus-ის” მნიშვნელოვანი ამოცანა იმ ევრაზიული კულტურული მახასიათებლების გამოკვეთაა, რაც, თავის მხრივ, ეკლექტურია. ის, რაც პოსტმოდერნისტული ხელოვნებიდან მომდინარეობს, თავისთავად ეკლექტურია, თუმცა ისიც უნდა ითქვას, რომ ქართული კულტურა გლობალიზაციამდეც ეკლექტური იყო, რაც დასავლური და აღმოსავლური კულტურის ერთგვარი მიქსითაა განპირობებული. “Fungus-საც” სწორედ იმაზე სურს ხაზგასმა, რომ ქართული ესთეტიკა სინამდვილეში არსებობს და არაა აუცილებელი, რომ მან ძირითადად დასავლური კლიშე ატაროს.
უტა ბექაია: მე ვფიქრობ, რომ ჩვენ იდენტურ კრიზისს განვიცდით, რადგან ჩვენი ქვეყანა, მართალია, ძალიან დიდი ისტორიის მქონეა, თუმცა ბოლომდე ჩამოყალიბებული მაინც არ არის. სწორედ ამიტომ “Fungus” გამოხატვის თანამედროვე ენის საშუალებით
იდენტობის პოვნის მცდელობა იქნება. ჩვენ გვსურს, რომ ჩვენი ქვეყნის ფარგლებში მცხოვრებ ადამიანებს გამოხატვის ფართო სპექტრი ჰქონდეთ და მხოლოდ ილუსტრაციებით არ შემოიფარგლონ.
ლაშა ყაბანაშვილი
მერსედეს-ბენცის მოდის კვირეულის ფარგლებში გავრცელდა “Fungus-თან” დაკავშირებული ვიდეორგოლი, სადაც პროექტის ერთ-ერთი წევრი საზოგადოებრივ წნეხზე საუბრობს და აცხადებს, რომ ამის გამო საკუთარ კანში ჩამალვა გიწევთ. საინტერესოა, რა ფორმებით ცდილობს “Fungus” საზოგადოებასთან დიალოგს?
დავით აფაქიძე: მართალია, ამგვარ საზოგადოებრივ წნეხს “Fungus-ის” თითოეული წევრი ვიზიარებთ, თუმცა ეს გარემოება არ გვიშლის ხელს, რომ ჩვენ ირგვლივ არსებული სამყაროს შეცვლაზე ვიზრუნოთ. პლატფორმის არსებობაც სწორედ იმას ემსახურება, რომ არ ვიყოთ ყოველთვის კომფორტის ზონაში, ყოველთვის გავიდეთ გარეთ და პატრიარქალური ჩარჩოები დავანგრიოთ. ობს ვგავართ, რომელიც მაქსიმალურად დესტრუქციულია, თუმცა ჩვენი დესტრუქციულობის იდეა აგრესიასთან არაა დაკავშირებული. ჩვენ განვიცდით დისკომფორტს, მაგრამ ეს დისკომფორტი არ გვაშინებს. პირიქით, ის ადამიანები ვართ, რომლებსაც “სიბნელეში” გვიწევს ხოლმე ყოფნა, თუმცა გარე სამყაროსთანაც არ ვერიდებით კომუნიკაციას. “Fungus” ყოვლისმომცველია და კონკრეტული სამიზნე აუდიტორია არ გააჩნია. არ ვცდილობთ, რომ მხოლოდ არტ ელიტაზე ვიყოთ გათვლილი, რადგან “Fungus” თავისი კონცეფციიდან გამომდინარე, სოციალურ მასშტაბებზეა მორგებული.
Hitori ni (ომარ გოგიჩაიშვილი)
უტა ბექაია: ძირითადად პირდაპირი პლაკატური მესიჯების აფიშირებას ვერიდებით. პრობლემები ჩვენ გარშემო არსებობს და ამას ვერ გავექცევით. ამ სამყაროში ადამიანებისათვის სიახლეების მიღება სირთულეებთანაა დაკავშირებული, რადგან მათ არ უყვართ ცვლილებები, მათგან განსხვავებული ადამიანების ეშინიათ და ხშირად აგრესიულადაც რეაგირებენ მათზე. მე ვფიქრობ, რომ ამ პროექტის ყველაზე მთავარი იდეა ჩვენივე კომფორტის ზონის დანგრევა და მიწისქვეშ არსებული სუბკულტურების დღის შუქზე გამოტანაა. ამით ჩვენ გვინდა, რომ საზოგადოებას ანალიზის საშუალება მიეცეს, კითხვები გავუჩინოთ და ა.შ.
ლაშაო გაბუნია
როგორ დაახასიათებდით “Fungus-ს” ერთი სიტყვით?
უტა ბექაია: არ ვიცი, ერთი სიტყვით როგორ ვთქვა და მოდი, სამი სიტყვით დავახასიათებ. ჩემთვის “Fungus” არის სოციალური კონსტრუქციის დეკონსტრუქცია. ერთი სიტყვით შეიძლება დეკონსტრუქციადაც მოვიხსენიო.
დავით აფაქიძე: ტოქსიკური.
გიორგი კარტოზია
უტა, როგორც ცნობილია, საქართველოსთან ერთად ნიუ-იორკშიც აქტიურად საქმიანობთ. როგორ ფიქრობთ, გლობალურ რუკაზე სად იმყოფება ქართული თანამედროვე ხელოვნება დღეს და რა ეტაპების გავლა ესაჭიროება ფორმირებისათვის?
უტა ბექაია: როგორც უკვე ვახსენე, ჩვენთვის ყველაზე მნიშვნელოვანი ფაქტორი იდენტობის ძიებაა, თუმცა წინა განსჯების გამო ქართული თანამედროვე ხელოვნება იდენტობის ძიების მხრივ კრიზისს განიცდის. თანამედროვე ქართულ ხელოვნებაში ძნელია ამოვიკითხოთ, რომ არტისტები მხოლოდ მათთვის დამახასიათებელ სამეტყველო ენას ეძებენ და შესაბამისად, იქმნება იმის საჭიროება, რომ იდენტობასთან დაკავშირებული ნამუშევრებიც ინდივიდუალური ფორმებით იყოს წარმოდგენილი.
არსებობს ე.წ. ფორმულები, რომელთა შესრულებით წარმატებული ხდები, ამიტომაც არტისტები ამ ფორმულებთან მორგებას ცდილობენ, რაც ვფიქრობ, ჩვენი რეგიონისათვის არასწორია. როგორც დათომ უკვე აღნიშნა, დასავლური და აღმოსავლური კულტურის ნარევის სახით ჩვენ გვაქვს უნიკალური საჩუქარი და რაც დაგვრჩენია ისაა, რომ ჩვენი სამეტყველო ენა მოვიფიქროთ. ყოველთვის ვამბობ, რომ ძალიან საინტერესო დროში ვცხოვრობთ, რადგან ჯერჯერობით ყველაფერი ფორმირებული არ არის და ჩვენი ქმედებებით ცვლილებების მოხდენა შეგვიძლია. ეს არა მხოლოდ ხელოვნებას, არამედ მთელ კულტურას უკავშირდება.
მარიკო ჭანტურია
“Fungus-ის” სამომავლო გეგმები…
უტა ბექაია: ამ ეტაპზე არსებობას ონლაინრეჟიმში, ინსტაგრამის საშუალებით ვიწყებთ, სადაც ძალიან ბევრი ადამიანის ნამუშევრებს ავტვირთავთ. რა თქმა უნდა, ვაპირებთ, რომ ფიზიკური გამოფენებიც მოვაწყოთ, ასევე გვსურს ფიზიკურ სივრცეში პერფორმანსებიც გავმართოთ და ამაზე მუშაობას დავიწყებთ მაშინვე, როგორც კი გარეთ გასვლისა და მაყურებლების დაპატიჟების შესაძლებლობა მოგვეცემა. ვირტუალური სივრცეც ძალიან საინტერესო პლატფორმაა და პროექტის ონლაინსივრცეში არსებობაც არანაკლებ საინტერესო გამოცდილება, რადგან “Fungus” ჯერჯერობით ექსპერიმენტულ ფაზაშია და მისი ფორმირების ეტაპებს ჩვენც ვაკვირდებით.
ასევე გვსურს გვქონდეს სასაუბრო პლატფორმაც, თუმცა განხორციელების ფორმატი ჯერჯერობით გადაწყვეტილი არ გვაქვს. აღნიშნული სასაუბრო პლატფორმის ფარგლებში გვსურს, რომ არტისტებმა ისაუბრონ, ლექციები ჩაატარონ, გაიმართოს არაერთი დისკუსია... ამით ამ საზოგადოების არსებობის გრძნობა იქმნება და რაც ყველაზე მთავარია, ქრება განცდა იმისა, რომ მარტო ხარ და საუბრის შესაძლებლობა გეძლევა. ჯერჯერობით ამ საკითხებზე ვმუშაობთ და ფორმირების მომდევნო ეტაპებს უკვე სამუშაო პროცესი გვიკარნახებს.
დაწერე კომენტარი