დიზაინერ ირაკლი რუსაძისა და ფოტოგრაფ დავით გიორგაძის მიერ დაარსებული ბრენდი - “სიტუაციონისტი” უკვე დიდი ხანია, რაც საქართველოს საზღვრებს გარეთ წარმატებულად იყიდება. მიუხედავად იმისა, რომ ბრენდი ადგილობრივ ბაზარზე ჯერჯერობით არ პოზიციონირებს, “სიტუაციონისტის” სამოსის გამოკვეთილ სილუეტებში ქართული კულტურისთვის დამახასიათებელ ნიშნებსა და ესთეტიკას ხშირად ამოიკითხავთ. საერთო იდეით გაერთიანებული ადამიანები, რომლებიც Situationist-ის უკან დგანან, როგორც დიზაინერი ამბობს, თანაბარი ძალისხმევით წარმოადგენენ ამ ბრენდის სახელს, რომელიც კონცეპტუალურად 60-იანი წლების ავანგარდული მოძრაობის - “სიტუაციონისტების” რევოლუციურ სულზე მიანიშნებს.
თიბისი კონცეპტთან ერთად წარმოგიდგენთ და კიდევ უფრო ახლოს გაგაცნობთ დიზაინერ ირაკლი რუსაძეს, რომელიც თავის გუნდთან ერთად თანამედროვე მოდის სამყაროში გამორჩეულ ხელწერას ამკვიდრებს.
ირაკლი, ძალიან ახალგაზრდა იყავი, როცა ამ სფეროში პირველი ნაბიჯები გადადგი, გახსოვს როგორ შეგხვდა ქართული მოდის სამყარო?
მოდის მიმართ ბავშვობიდანვე დიდი ინტერესი მქონდა, ჩემს ცხოვრებაში ეტაპობრივად ჩნდებოდნენ ადამიანები, ვისგანაც შემეძლო ჩემთვის საინტერესო ინფორმაცია მიმეღო და სხვადასხვა ტიპის ცოდნისა და გამოცდილების ერთგვარი ბაზა დამეგროვებინა. ჯერ მაინც მიჭირს იმის თქმა, რომ თითქოს ჩემი სათქმელი უკვე ვთქვი, მგონია, ამ ეტაპზე ჯერ კიდევ განვითარების პროცესში ვართ. დასაწყისში ხელი შემიწყო იმანაც, რომ ჩემი თაობის დიზაინერებისთვის თითქოს უფრო იოლი გახდა მუშაობა, დასავლეთთან სიახლოვემ, საზღვრების გახსნამ და მერსედეს ბენცის მოდის კვირეულმა საშუალება მოგვცა უცხოურ პრესასთან და ე.წ. ბაიერებთან უფრო მჭიდრო კომუნიკაცია გვქონოდა. ზუსტად ეს პერიოდი დაემთხვა ჩემი პირველი ნაბიჯების გადადგმას და ამ ყველაფერს საბოლოოდ ძალიან დიდი ინტერესი მოჰყვა.
მანამდე რას საქმიანობდი, თუ მოდა იყო ის, რაც ყოველთვის გაინტერესებდა?
არა, სულ ასე არ ყოფილა, გარდატეხის ასაკამდე სხვა რაღაცები მაინტერესებდა, თუმცა ხელოვნების მიმართ მუდამ მქონდა ინტერესი: მხატვრობა, კინო, მუსიკა, ყველაფერი ძალიან მომწონს. მოდის სფეროს სერიოზულად ალბათ თორმეტი წლის ასაკიდან ვაკვირდებოდი, ჩემს ბავშობაში ნაკლებად იყო მოდის ჟურნალები და ინტერნეტშიც ნაკლები ინფორმაცია იყო ხელმისაწვდომი, მაგრამ სულ მქონდა სურვილი, რომ ეს ინფორმაცია რაღაცნაირად ჩემით მომეპოვებინა. 
Situationist შენ და დავით გიორგაძემ დააარსეთ, რა იდეამ გაგაერთიანათ, როცა ამ ბრენდს იწყებდით და როგორ უკავშირდება ეს კონცეფცია თავად სახელწოდება Situationist-ს?
Situationist, პირველ რიგში, გამოხატავს იმ იდეას, რომ ბრენდში ძალიან ბევრი ადამიანია გაერთიანებული. არა მხოლოდ შემოქმედებითი მიმართულებით, ნებისმიერ სხვა პოზიციაზე მომუშავე ადამიანი აქ მაქსიმალურად იხარჯება, ამიტომ ვერ დავარქმევდით კონკრეტულად ერთი ადამიანის სახელს და გვარს, თან ჩემთვის ცოტა უხეშად ჟღერს, არ მიყვარს საკუთარი სახელის და გვარის დარქმევა იმაზე, რაც დიდი გუნდის ერთობლივი ნამუშევარია, მით უმეტეს ჩვენ ფაბრიკული ტიპის სამოსს არ ვკერავთ და ყველაფერი ექსკლუზიურია, რის გამოც თითოეული მოდელის შექმნას ძალიან დიდი დრო და რესურსი სჭირდება. გარდა ამ ყველაფრისა, 60-იან წლებში იყო ასეთი ავანგარდისტული მოძრაობა - სიტუაციონისტები - ბრენდის სახელთან ამას პირდაპირი კავშირი არ აქვს, თუმცა ჩვენი რევოლუციონერული სულის მოძრაობაზე ერთგვარი მინიშნებაა.
თითქმის არასდროს იყენებ კაშკაშა მხიარულ ფერებს, მასალაც ძირითადად უფრო მძიმე გაქვს, რა არის ამის მიზეზი, შეიძლება ითქვას, რომ ეს ესთეტიკა პოსტსაბჭოთა მემკვიდრეობაა?
ძალიან მომწონს გამოკვეთილი სილუეტი, ამის შესაბამისი მასალა კი ყოველთვის უფრო მდგრადია, თუმცა მიუხედავად ამისა, ჩემთვის საინტერესოა, მაგალითად, აბრეშუმზე მუშაობაც, ძირითადად მაინც ნატურალურ მასალას ვანიჭებ უპირატესობას. რაც შეეხება ესეთეტიკას, მიუხედავად იმისა, რომ ძალიან პატარა ქვეყანა გვაქვს, ჩვენი კულტურა ძალიან მდიდარია და ჩემი ესთეტიკაც მხოლოდ ერთ კონკრეტულ პერიოდს არ გამოხატავს, კი ერთ დროს მართლა არსებობდა ეს ტრენდი, როცა ყველა საბჭოთა ესთეტიკით ცდილობდა კოლექციების შექმნას, მაგრამ მე არ ვთვლი, რომ ეს პერიოდი გამორჩეულად საინტერესოა, მის წინ ბევრად უფრო საინტერესო კულტურა გვქონდა, რომელიც უფრო მეტად იმსახურებს წინ წამოწევას.
ყველაზე მეტად რა მოგწონს ქართულ კულტურაში?
საქართველოს ისტორიას ძალიან კარგად ვიცნობ და მგონია, რომ მიუხედავად მოსახლეობის სიმცირისა და განვლილი ომებისა, ყველა ეპოქაში გამორჩეული ქვეყანა გვქონდა. ეს ისტორია ყველაფერზე აისახა, მათ შორის - არქიტექტურაზეც, რომელიც მე ძალიან მომწონს და რომელსაც ვერ ვარქმევ კონკრეტულად ევროპულს ან აზიურს, სინამდვილეში კი სწორედ ეს განსაზღვრავს იმ უნიკალურობას, რაც ჩვენს ქვეყანას აქვს.
Established In Georgia სახელის შემდეგ მეორეა, რასაც თქვენი ბრენდის ლოგოზე ვკითხულობთ, მიუხედავად იმისა, რომ ბრენდი ქართულია და შთაგონებასაც ლოკალური სივრციდან იღებს სათავეს, თქვენი სამოსი ევროპაში უფრო პოპულარულია, ვიდრე ჩვენთან. როგორ ფიქრობ, რა გაძლევთ ამ გლობალურობას და რას ანიჭებთ თავად თქვენ მნიშვნელობას, იმისთვის რომ ამ მას მიაღწიოთ?
დღეს ბაზარზე უკვე ძალიან ბევრი საინტერესო ბრენდია, რომლებიც ყოველდღიურად უფრო და უფრო ვითარდებიან, ჩნდებიან ახალი ძალიან საინტერესო სახეებიც... თავს თუ მომხმარებლის ადგილზე წარმოვიდგენ, მე ალბათ მხოლოდ იმ შემთხვევაში გადავიხდიდი თანხას რაიმე ნივთში, თუ ის რაღაცას ნიშნავს ან გულისხმობს და არ არის შექმნილი ერთი სეზონისთვის ან ერთი კონკრეტული ტრენდისთვის. ჩვენ ძალიან მჭიდრო ურთიერთობა გვაქვს მომხმარებლებთან და ძალიან მახარებს და მოტივაციას მაძლევს სწორედ ის, რომ ჩვენს სამოსს მხოლოდ ერთი ან ორი სეზონისთვის არ ყიდულობენ და ამიტომ ამ ნივთებს მათ გარდერობში განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს. სწორედ ესაა ყველაზე მნიშვნელოვანი, რაც ევროპაში, ან თუნდაც აზიაში, ჩვენი ბრენდის მიმართ ინტერესს განსაზღვრავს. სამწუხაროდ, ჯერჯერობით მხოლოდ ექსპორტზე ვმუშაობთ, საქართველოში არც მაღაზია გვაქვს და არც ვყიდით, თუმცა, ვფიქრობ, რომ ნელ-ნელა კიდევ უფრო განვითარდება ეს მიმართულება და ჩვენც შევძლებთ ქართულ ბაზარზე არსებობას.
რა არის ამის მიზეზი, ხელმისაწვდომობის პრობლემა?
მაშინ როცა ბრენდი შევქმენით, არ დაგვიგეგმავს, რომ ჩვენს სამოსს კონკრეტული ბაზრისთვის ან თუნდაც ქვეყნისთვის გავთვლიდით. ჩვენი ეკონომიკა არ არის იმდენად განვითარებული, რომ მოდა აქტუალური იყოს, თუმცა მიუხედავად იმისა, რომ ეს სფერო ფინანსურად მომგებიანი არ არის, საქართველოში ადამიანებს უყვართ ჩაცმა და აქვთ გემოვნება, რაც აქ მომუშავე ნებისმიერი არტისტისა თუ დიზაინერისთვის ძალიან საინტერესოა.
კონცეპტუალურად რამდენადაც შთამაგონებელია აქ მუშაობა, რაციონალურად ალბათ იმდენად რთულია. დიზაინერები ხშირად ამბობენ, რომ შესაბამისი მასალის მოპოვებაც კი უჭირთ, შენთვის რა არის ყველაზე დიდი წინააღმდეგობა ან სირთულე, რომელიც აქ მუშაობის დროს გხვდება?
ერთ დროს მასალის მოპოვება ნამდვილად იყო პრობლემა, თუმცა ახლა ასე აღარ მეჩვენება. ამ ეტაპზე ცოტა მეტ სირთულეს საქართველოში ფოსტის მუშაობა გვიქმნის, ბევრი ძალიან კარგი გადაღება ჩაგვშლია ან ამანათის დაგვიანების გამო მომხმარებელი უკმაყოფილო დარჩენილა, რაც, რა თქმა უნდა, ჩვენთვის ძალიან მნიშვნელოვანი პრობლემაა.
საერთაშორისო მედიის მხრიდან დიდია ქართული მოდის მიმართ ინტერესი. როგორ ფიქრობ, ამის მთავარი მიზეზი "დემნას ეფექტია"?
რა თქმა უნდა, შეუძლებელია, რომ დემნას წარმომავლობა უცხოური მედიისთვის ან ბაიერებისთვის საინტერესო არ იყოს, ზუსტად მის გამო აინტერესებთ კიდევ რა იქმნება პოსტსაბჭოთა ქვეყნებში. რა თქმა უნდა, დიდი გავლენა ჰქონდა მის სახელს და ეს ძალიან დაეხმარა ყველა ქართველ დიზაინერს, თუმცა მინდა აღვნიშნო, რომ დემნასთან ერთად კიდევ უფრო მეტი გავლენა მერსედეს ბენცის მოდის კვირეულს ჰქონდა, რომელმაც მოახერხა და ამ სფეროში წამყვანი პრესის საშუალებით მთელ მსოფლიოს გააცნო ჩვენი კულტურა.
ზოგადად როგორ დაახასიათებდი ცვლილებებს განვლილ ორ დეკადაში, ხომ არ შეიცვალა დიზაინერის განსაზღვრებაც?
ადრე დიზაინერს კოლექციაზე სამუშაოდ თითქოს უფრო მეტი დრო ჰქონდა, ახლა როცა დაქირავებული არ ხარ და შენს ბრენდზე მუშაობ, ისეთი რაღაცების კეთებაც გიწევს, რაც სინამდვილეში არ მოგწონს, მაგრამ აუცილებელია, იმისთვის რომ თვიდან თვემდე მიხვიდე, შეძლო ბრენდის შენარჩუნება და უკეთეს შემთხვევაში მისი გაზრდა. მე პირადად შემოქმედებითი პროცესისთვის მაკლია დრო, მოდის სფერო თითქოს აიძულეს, რომ ცოტა კომერციულიც გამხდარიყო, თუმცა მიუხედავად ამისა, დიზაინერებს შეუძლიათ კომერციისგან გამიჯნონ ისეთი კოლექციები, რომლებიც თავიანთი ბრენდის DNA-ს გამოხატავს.
ქართულმა მოდის სამყარომ როგორ აუწყო ფეხი ამ ცვლილებას?
მე როგორც ვიცი დიდი ექსპორტი არც არის. უნდა აღინიშნოს ის, რომ ხარისხზე, ტექნოლოგიაზე, კადრების გადამზადებაზე ბევრი დროა დასახარჯი. ძალიან გვჭირდება ხოლმე ადამიანური რესურსი, მაგრამ იმის გამო, რომ ჩვენი ხარისხის შესაბამისს ვერ ვპოულობთ, ხშირად საკუთარი თავის დატვირთვა და არსებული რესურსის მაქსიმალურად გამოყენება გვიწევს, რაც, რა თქმა უნდა, კარგი არ არის.
საერთაშორისო პრესაში, როგორებიცაა I-D ან თუნდაც Dazed ხშირად იწერება სტატიები Situationist-ის შესახებ, იმაზე არაფერს ვამბობ, რომ თქვენი სამოსი ძალიან ცნობილ ვარსკვლავებს აცვიათ. გარედან შეიძლება ჩანდეს, რომ ეს მიზეზები საკმარისია კმაყოფილებისთვის, მაგრამ პირადად შენთვის როგორაა, რა მომენტში აღნიშნავ წარმატებას და ხვდები, რომ რაღაც მართლა კარგად გამოგივიდა?
კი "ვარსკვლავების ფაქტორი" რაღაც ეტაპზე მნიშვნელოვანი იყო, მაგრამ ახლა ვერ ვიტყვი, რომ ასეა. ზოგადად, კარგია და სასიამოვნოა, როცა შენი პროდუქციით დაინტერესებულ ადამიანს ხედავ, მაგრამ ყველაზე მთავარი მაინც ალბათ შოუს შემდეგ იმ ადამიანების შეფასებაა, რომლებიც კომპეტენტურად მიმაჩნია. სამწუხაროდ, პანდემიის პერიოდში ამ ყველაფრის გამოტოვება მოგვიწია, რა თქმა უნდა, გავაკეთეთ “ლუქბუქი”, სოციალურ ქსელებშიც აქტიურად განვათავსეთ კოლექცია, თუმცა ის ეფექტი, რაც ჩვენებას აქვს, სამწუხაროდ, წელს არ გვქონია.
სოციალურ ქსელებს რა მნიშვნელობა აქვს ბრენდის განვითარებისთვის?
ინსტაგრამი უკვე ფაქტობრივად პორტფოლიოა, ნებისმიერი ბრენდის ან თუნდაც კონკრეტული ადამიანის გემოვნების განსაზღვრა ძალიან ადვილად და სწრაფად შეგიძლია. რა თქმა უნდა, ეს ყველაფერი ბრენდს მიმართულების განსაზღვრაშიც ძალიან ეხმარება.
შეგიძლია დაახასიათო როგორია ადამიანი, რომლისთვისაც სამოსს ქმნი?
ალბათ არ დავაკონკრეტებდი, ვცდილობთ, რომ ყველა კოლექციაში მრავალფეროვანი სილუეტები და სხვადასხვა სტილი წარმოვადგინოთ. ჩვენი მომხმარებლებიც შესაბამისად ერთმანეთისგან აბსოლუტურად განსხვავებული ტიპაჟები არიან. ვფიქრობ, რომ კოლექცია მრავალფეროვანი უნდა იყოს და შემდეგ ადამიანი თავად მიხვდეს, რა არის კონკრეტულად მისთვის განკუთვნილი.
შენ თვითონ როგორ სტილს ატარებ?
ყველაზე ადვილად და მაქსიმალურად იოლად მიყვარს ჩაცმა, არ ვარ ის ტიპი, რომელიც გაიპრანჭება და ერთ სამოსს მეორეს შეუხამებს, ძირითადად მიყვარს კეპი, სპორტული ფეხსაცმელი და ტანსაცმელიც სპორტული...
განვლილი ექვსი თვე როგორი იყო შენი შემოქმედებისთვის?
რა თქმა უნდა, ბევრი უარყოფითი მხარე ჰქონდა ამ პერიოდს, მაგრამ კარგი იყო ის, რომ დრო გამოგვითავისუფლდა იმის გასააზრებლად, რა გავაკეთეთ და რა გვინდა რომ მომავალში გავაკეთოთ. მიხარია, რომ ყველაფერი სწრაფად ჩადგა ფორმაში და კიდევ პროგრესისკენ მიდის. ზოგადად, პესიმისტი ადამიანი არ ვარ, ვცდილობ, ყველაფერს დადებითი კუთხიდან შევხედო.
ამჟამად რაზე მუშაობ, გეგმავ რაიმეს უახლოესი მომავლისთვის?
ბოლო პერიოდი შექმნილი მდგომარეობის გამო შეკვეთები შედარებით ნაკლები იყო, უკვე დავასრულეთ გაგზავნა, სამაგიეროდ მეტი დრო გვაქვს ახალ კოლექციაზე ფიქრისთვის, სწორედ ახლა უკვე რამდენიმე დღეა გაზაფხული-ზაფხულის ახალ კოლექციაზე ვმუშაობთ. სამომავლო გეგმებს რაც შეეხება, ამ პირობებში ცოტა ძნელია რაიმეს წინასწარ დაგეგმვა, თუმცა ვიმედოვნებ, რომ კოლექციის ჩვენების და პრეზენტაციის საშუალება მალე გვექნება.
დაწერე კომენტარი